در هرات صدها حمام عمومی وجود دارد که سوخت تمام آن‌ها ذغال سنگ است. دود ناشی از ذغال سنگ پیامدهای منفی از جمله مشکلات زیست‎محیطی و افزایش بیماری‎های تنفسی را در پی دارد.

این مشکل بیشتر افرادی را تهدید می‌کند که در اطراف محل زندگی‌‎شان حمام‎ها موقعیت دارند.

آنان می‎گویند: “ما بخاطر ازدیاد دود و ذعال، در بیرون از خانه نان خورده نمی‎توانیم و لباس شسته نمی‎توانیم، آنان می‎گویند که دود ذغال‎سنگ برای صحت هم ضرر دارد و فضای هرات را آلوده ساخته است”.

استفاده از سوخت جایگزین ذغال‎سنگ، یکی از راه‎هایی بود که سال‌ها قبل برای کاهش آلودگی هوا پیش‌نهاد شد.

اما ارزان‌بودن ذغال‌سنگ و در مقابل گران بودن سایر سوخت‎ها، سبب شد تا روند استفاده از ذغال‌‎سنگ در حمام‎ها ادامه یابد.

حمام‌داران هرات می‌گویند استفاده از سوخت جایگزین برای شان از نگاه اقتصادی به صرفه نیست.

آنان می‎گوید: “ذغال‎سنگ ارزان‎ترین مواد است که ما استفاده می‎نماییم و برق لازم وجود ندارد و سایر مواد گران است”.

با این‎حال اداره‌ی محیط زیست برای جلوگیری از آلودگی هوا، چندی پیش اقدام به نصب فیلترهای سنتی برای حمام‌ها کرد. اما این اقدام هم چندان کارساز نبود.

نصیر احمد فضلی رئیس اداره حفاظت از محیط زیست هرات می‎گوید به دلیل گران بودن سوخت، تنها به نصب فیلترهای سنتی در دودکش حمام‎ها اکتفا کردند.

او می‎گوید: “اداره محیط زیست تلاش می‎کند که تمام حمام‎های شهر هرات را به فیلترهای سنتی مجهز نماید”.

با این اوصاف گویا شهروندان هرات راهی جز تنفس دود ذغال‎سنگ ندارند. پارسال هوای کابل و هرات آلوده‎تر از هر سال دیگر بود.

عبدالرحیم امید، استاد دانشگاه و مولف کتاب “ضرورت حفظ محیط زیست” می‎گوید نصب فیلتر در دود‎کش حمام‎ها نمی‎تواند جلو آلودگی هوا را بگیرد، مواد که در حمام‏ها سوختانده می‎شود آنقدر آلوده هست که هیچ فیلتری نمی‎تواند تصفیه نماید”.

پارسال ۴۶۰۰ نفر در هرات به بیماری توبرکلوز یا سل مبتلا شدند، یعنی حدود ۲۰۰ نفر بیشتر از سال قبل.

حالا تصور می‎شود که اگر روند آلودگی هوا به همین منوال ادامه داشته باشد، شمار مبتلایان به‎بیماری‎های تنفسی از جمله توبرکلوز، سال به سال افزایش می‌یابد.

گزارشگر: مسعود کریمی