روزانه دست کم ۱۰ تن در هرات سکته می کنند که ۲۵ درصد این آمار را جوانان تشکیل می دهند .

پزشکان می گویند این آمار در بین جوانان رو به افزایش است و استفاده از دخانیات چون سیگار و قلیان نقش چشمگیری دارد.

عزیزالرحمن، جوان ۲۵ ساله ای است که یک ماه پیش سکته قلبی را تجربه کرده است.

او درست زمانی که دوستش طی حادثه ای آسیب دید، شوکه شد و پس از آن تشنج های مکرر به سراغش آمد.

می گوید پزشکان پاکستان برایش گفته اند که بیماری اش بخاطر تشویش و استفاده ی زیاد از دخانیات بوده است.

“پس از رویدادی که به سر دوستم آمد هر شش ساعت یکبار تشنج می کردم و هر گپی که کمی تحملش برایم قابل سخت بود، همین حالت دوباره به سرم می آمد و دست و پا فلج می شدم و زمانی هم که به پاکستان رفتم برای درمان، اولین سوالی که از من پرسیدن این بود که چی عملی داری؟ من برای شان گفتم که ما قلیون می زنیم اما از وقتی که این حادثه به سر من آمد دیگه کلا دور قلیون را خط کشیدم”.

عزیزالرحمن تنها جوانی نیست که در هرات از قلیان استفاده می کند، به راحتی می توان دهها جوان را در کافیشاپ های داخل شهر، آن هم حین کشیدن قلیان و یا هم سیگار دید.

بر اساس آمار های جهانی دخانیات شامل سیگار یا قلیان خطر ریسک ابتلا به سکته های قلبی را ۲۵۰ مرتبه بالا می برد.

در بخش داخله ی شفاخانه ی حوزی هرات، روزانه ۵ تا ۱۸ مورد واقعه ی سکته را می آورند.

۲۵ درصد این آمار را جوان تشکیل می دهد در حالی که این آمار حداقل تا چند سال پیش به ۷ تا ۸ درصد می رسید.

دکتر محمد ناصر بها، متخصص داخله ی عمومی می گوید استفاده ی زیاد از دخانیات چون سیگار و قلیان، غذاهای چرب، کم تحرکی، دیابت و کمبود ویتامین دی دلایل افزایش ابتلا افراد به سکته های قلبی است.

“اکثرا با فشار خون بالا، با چربی خون بالا، با کم کاری غده های تیروئیدی، با کمبود ویتامین دی به ما مراجعه می کنند و مهم تر وقتی که از تنباکو استفاده شود به شکل نصوار، سیگار، سیتی (پان) و یا به شکل قلیان، زمینه را برای سکته های قلبی مساعد می کنند؛ بدبختانه در بین جوانان شما متوجه هستید که استفاده از دخانیات در صدر قرار دارد دخانیات و سیگار سکته های قلبی و مغزی را بالا می برد”.

دکتر بها می گوید ظرف دو سال گذشته تحقیقی را روی بیمارانی که به شفاخانه حوزوی هرات مراجعه کرده اند انجام داده اند و این مشخص شده که بیش از ۵۵ درصد بیماران به کمبود ویتامین دی مبتلا هستند.

او می گوید علاوه بر دخانیات، ویتامین دی دگیر فاکتور مهمیست که در سکته های قلبی و مغزی نقش بارزی دارد.

“کمبود ویتامین “دی” زمینه را برای سکته های قلبی، سکته های مغزی و دیابت مساعد می سازد و یک فاکتور بالقوه در جامعه ی ما وجود دارد؛ تحقیقی که ما انجام داده ایم اضافه از ۵۵ درصد مردم ما ویتامین دی تکمیلی ندارند و مریضانی که آزمایش خون شان می آید، میزان ویتامین دی شان کمتر از ۲۰ هست، درحالی که نرمال آن ۳۰ تا ۱۰۰ است”.

۷۵ درصد بیماران سکته های قلبی و مغزی در هرات را میانسالان و افراد کهنسال تشکیل می دهند.

نجیبه ۵۵ ساله از دیگر بیمارانی است که ۵ سال پیش به دلیل داشتن دیابت، سکته ی قلبی را تجربه کرده اما حالا قلبش درد می کند و در بخش داخله ی شفاخانه ی حوزوی هرات بستر است.

هنوز آثار سکته بر او باقی مانده و نمی تواند حرف بزند.

خواهرش می گوید چند عضو دیگر فامیل اش هم بر اثر ابتلا به دیابت فوت کرده اند.

“به حال خواب سکته کرده بودند و یک دست و پهلوی شان فلج شده بود و زبان شان هم به مرور زمان دست و پای شان خوب شده و زبان شان هم خیلی کم باز شده ولی حالی یک ماه می شود که برای شان تکلیف قلبی پیدا شده تکلیف قند به همی اولاد ما خیلی است از خانواده ی ما سه – چهار نفر از خاطر دیابت فوت کردن”.

پزشکان می گویند شاید در ابتدا تاثیرات دخانیات بر شما آنقدر مشخص نباشد اما به مرور زمان، با اندک ترین استرس غیر نرمال  دمار از روزگار قلب تان در می آورد.

با این حال پزشکان توصیه می کنند ورزش، تغذیه درست و عدم استفاده از دخانیات و الکل می تواند راه های موثری برای کاهش فشار خون، سکته های قلبی و مغزی باشد.