نشستن پای حرف های قربانیان جنگ، دل بزرگ و صبری بسیار می طلبد.

محدثه که ۶ عضو خانواده اش را از دست داده می گوید باید در میز مذاکرات، کسی از دردهای آنها برای گروه های مخالف حرف بزند.

او باور دارد که انتقال این دردها بر روند گفتگوهای صلح بی تاثیر نیست.

“ما خواستار این هستیم که نماینده ای از خانواده های قربانیان بروند و از دردهایی حرف بزنند که ما کشیده ایم این شاید بتواند تاثیر گذار باشد اما اینگونه باید از حقوق شان دفاع کنند”.

ندالله الحق شملزی دیگر بازمنده ی شهداست؛ او نیز شش عزیزش را از دست داده است.

نداالله می گوید مردم افغانستان به اندازه ی کافی قربانی داده اند و می خواهند که کشتار غیر نظامیان پایان یابد.

“ما هر روز قربانی می دهیم هر روز خون ریخته می شود در این کشور، دیگه نمی خواهیم دیگر بس است، درشرایطی که ما زندگی می کنیم این زندگی نیست اصلا هر روز که از خانه بیرون می شویم اصلا مشخص نیست بر می گردیم یا نه”.

حکومت برای رها سازی ۵ هزار زندانی طالب، جرگه ی مشورتی راه اندازی کرد و خواست این جرگه تصمیم نهایی را بگیرد.

آنگونه که ندا الله الحق می گوید در این جرگه اشتراک کرده و برای رهایی زندانیان طالبان، مشروط به آتش بس، رای مثبت داده است.

“شرط این بود که آتش بس شود اما آتش بس نشد، حرف ما را نشنیدند و باز ما قربانی شدیم باز حق ما پایمال شد حالا که توافق کردند با آمریکا باز هم خشونت هست و هنوز بیشتر هم شده”.

کمیسیون مستقل حقوق بشر می گوید رها سازی زندانیان طالبان چیزی جز پر ساختن صفوف مخالف در پی نداشت.

نعیم نظری، معاون این کمیسیون می گوید زندانیانی که رها شدند، کسانی بودند که جنایت علیه بشریت را انجام دادند.

او می گوید: ” دولت باید جنگ با ابزاری غیر از خشونت، سامان ببخشد این سامان بخشیدن نباید به گونه باشد که افراد بیشتری قربانی شوند”.

پس از رها سازی ۶۱۰۰ زندانی طالبان از سوی دولت و آغاز مذاکرات صلح، دامنه ی جنگ از ۱۰ ولایت به ۲۹ ولایت کشانده شد و خشونت ها تشدید یافت.

امرالله صالح، معاون اول ریاست جمهوری، سرور دانش، معاون دوم ریاست جمهور و حتی شخص رئیس جمهور در چند روز گذشته به حضور زندانیان رها شده در جبهات جنگ واکنش نشان داده اند.

با این حال اما قربانیان خواهان حضور نماینده شان در مذاکرات بین الافغانی هستند.

عزیز الله کاظمی، آگاه سیاسی میگوید افرادی که هم اکنون از سوی دولت در مذاکرات صلح حضور دارند نمی توانند از تمام جامعه ی افغانستان نمایندگی کنند.

او گفت: “آدم های خبره و آگاهی باشند کسانی باشند که تحولاتی که در افغانستان گذشته را درک کرده باشند نه این نمایندگانی که امروزه به نمایندگی ما به قطر رفتند که تنها عده ی اندکی می توانند درک مردم را درک کنند. اینها بیشتر از سوی اربابان قدرت آمدن برای اینکه نامی بدست آورند و جای پدر شان را پر سازند این ها نمی توانند نماینده کل افغانستان باشند”.

آنچه اکنون مردم را به ستوه آورده، همزمانی مذاکرات صلح و آتش در میدان های جنگ است که در عین تناقض، وضعیت وحشت ناکی را خلق کرده است.

بر اساس آمار نمایندگی سیاسی سازمان ملل در افغانستان (یوناما) در نه ماه نخست سال روان میلادی دو هزار و ۱۱۷ غیرنظامی کشته و سه هزار و ۸۲۲ غیرنظامی دیگر زخمی شده‌اند.