همه گیری ویروس کرونا بیش از هر زمان دیگر، فضای باهم بودن را فراهم کرد، برخلاف توقع اما، این نزدیکی، رابطه ها را سرد تر ساخت.

گراف آمار طلاق، تنش های خانوادگی و بیش از همه دعواهای لفظی در این مقطع زمانی در اکثر کشورها سیر صعودی داشت.

در حوزه غرب آمارهای ادارات امور زنان نشان می دهد که در برخی ولایت ها یا آمار خشونت افزایش داشته یا هم اگر آمار ثابت بوده، تنش های خانوادگی افزایش یافته است.

ظرف چهار ماه گذشته ۸۶ مورد خشونت علیه زنان در هرات به ثبت رسیده است.

انیسه سروری، رییس امور زنان هرات می گوید: ” زنان بخاطر حضور مردان در خانه، قرنطینه، نبود کارمندان در ادارات حالا به هر دلیلی نتوانستند از خانه بیرون شوند و به ریاست (اداره) امور زنان بیایند و شکایت خود را ثبت کنند به این دلیل آمار زیاد تغییر نکرد اما خشونت ها در ذات خود افزایش داشت”.

هرات اما تنها نیست؛ اداره ی امور زنان بادغیس روایت های تلخ تری از دوره ی قرنطینه دارد.

در این ولایت در کل سال گذشته، ۳۶ مورد خشونت علیه زنان به ثبت رسیده در حالی که طی تنها ۴ ماه امسال ۳۰ مورد به ثبت رسیده است.

راحله نادری، رییس امور زنان بادغیس این افزایش آمار را نگران کننده می خواند.

او گفت: “آقایان در خانه بود، بیکاری، فقر و تهدیدات امنیتی تماما سبب شد زنان بیشتر از قبل قربانی بدهند و زیادتر از گذشته مورد خشونت قرار بگیرند. ۲۲ مورد خشونتی که قانون آن را به عنوان خشونت ذکر کرده بدبختانه همه ی آنها را ما در بادغیس ثبت داریم ولی بیشترین آمار ما مربوط به ازدواج های اجباری، ازدواج های زیر سن، تجاوز جنسی، قتل های مرموز زنجیره ای است که متهمین شناسایی نمی شوند”.

در غور، ۳۰ مورد خشونت علیه زنان طی چهار ماه گذشته به ثبت رسیده که از این میان ۲۶ مورد آن خشونت های لفظی، عدم پرداخت نفقه و آزار و اذیت های فامیلی و ۴ مورد دیگر قتل و یا تهدید به قتل بوده است.

حلیمه پرستش، رییس امور زنان غور گفت: “خشونت های لفظی زیاد بود ما سعی کردیم مشوره های حقوقی را در اختیار این زنان قرار بدهیم و خوشبختانه بیشتر شان حل شد. پرونده هایی هم که حل نشد ما آنها را به مراجعه ی دیگر فرستادیم”.

خانم پرستش تاکید دارد که در آمار خشونت های حاد تغییری نیامده اما گراف تنش های خانوادگی در زمان قرنطینه بیش از هر زمان دیگری بالا بوده است.

ریشه ی این افزایش خشونت ها از کجا آب می خورد؟

جامعه شناسنان می گویند قرنطینه مساوی شد با تعطیل شدن بازارها و این یعنی حضور ۲۴ ساعته آقایان در خانه.

مردان به دلیل نداشتن عادت ماندن در خانه بیش از زنان آسیب دیدند و این کوله بار انرژی منفی شان با شدید شدن تنش های درون خانوادگی تخلیه شد.

به باور جواد رامیار، جامعه شناس، مشکل از آن جا آغاز می شود که افراد برای اوقات فراغت خود برنامه ای ندارد و برنامه ریزهایی هم در سطح کلان چون دولت، رسانه ها و  فعالان مدنی وجود ندارد.

او گفت: “شما تصور کنید دو فرد قرار است ساعت ها، روزها و حتی ماه ها در خانه بمانند آن هم بدون برنامه، رسانه ها هم نتوانستند با تولید برنامه های جذاب مخاطب را سرگرم کنند، خویشتن داری را به مخاطبان آموزش بدهند و از سطح تنش ها بکاهند؛ بنا شرایط ایجاد شده کمی طبیعی به نظر می رسد. اینترنت هم فوقش یک ساعت یا چند ساعت می تواند جذابیت داشته باشد نه همیشه”.

در کشورهای توسعه یافته که سطح سواد به میزان چشم گیری رسیده افراد سعی کردند بخشی از این زمان حوصله سر بر را با خواندن کتاب، جذاب سازند در افغانستان اما به دلیل پایین بودن سطح سواد طیف عظیمی، از این سرگرمی مفید محروم ماندند.

اما پرسش اساسی این است، حالا کرونا یا هر اپیدمی دیگری که قرار است درآینده بیاید، باید اجازه داد اینگونه زندگی های مان را دست خوش تنش سازد؟ اگر خیر پس چاره ی کار چیست؟

آقای رامیار می گوید:” مردان باید ساعتی از روز را از خانه بیرون شوند به هر دلیلی، ورزش، قدم زدن، تفریح و… البته با رعایت نکات بهداشتی؛ دوم اینکه سعی کنند مطالعه کنند حالا نه کتاب های آنچنانی و قطور، می توانند به سایت های اطلاعاتی مراجعه کنند چیزی باشد که آنها را درگیر سازد و وقت شان را بگذرانند و سوم سطح خویشتن داری خود را بلند ببرند”.

با همه ی این ها شاید پس انداز و داشتن شغلی ثابت بتواند در تشکیل یک زندگی نقش عمده ای داشته باشد اما قطعا درک متقابل و داشتن دورنمایی برای ادامه، می تواند این زندگی را حفظ کند.