کشت محصولات گلخانه ای از حدود ۵ سال پیش در هرات آغاز شد و اکنون رونق چشمگیری یافته است.

هم اکنون ۲۰۰ هکتار زمین در هرات تحت پوشش محصولات گلخانه ایست.

این محصولات علیرغم اینکه زمینه ی وجود ترکاری های تازه را در هر فصل مهیا می سازد اما به باور متخصصان زراعتی، استفاده از آن در صورتی که دهقان برخی نکات را رعایت نکند، می تواند مسبب بیماری باشد.

محمد نسیم نصرت، استاد دانشکده زراعت هرات می گوید شماری از دهقانان به دلیل ناآگاهی از میزان استفاده از  آفت کش ها، با غلظت بالا سم پاشی می کنند.

او می گوید غلظت بالای سم در این محصولات، سبب ایجاد بیماری های مختلف نزد افراد می شود.

“بدون درنظرداشت میزانی که از طرف انجمن غذای جهانی برای آن دارو اختصاص یافته، دهقانان آن را رعایت نمی کنند و این باعث می شود تا مواد کیمیاوی با غلظت بالا بر روی محصول باقی بماند و زمانی که مصرف کننده آن را مصرف می کند تاثیرات زیادی بر روی آن باقی می ماند به عنوان مثال ما می بینیم که در یک منطقه امراض سرطانی، امراض ناباروری، عقیم سازی و امراض جلدی کل این ها عوارضی است که توسط مواد کیمیاوی با غلظت بالا بوجود می آید”.

آنگونه که آقای نصرت می گوید نظر به نوعیت استفاده از سم، نیاز است ۷ تا ۱۴ روز محصول برداشت نشود زیرا برداشت قبل از موعد، سبب می شود تا سم با غلظت بالا در محصول باقی بماند.

“محصول به محضی که آفت کش بر آن به مصرف می رسد یک تا دو روز فورا جمع آوری می شود؛ یعنی قبل از اینکه مواد در داخل محصول تجزیه شود محصول با همان میزان غلظت بالا جمع آوری می شود “دیازینون” مثلا زمانی که بر یک محصولی استفاده می شود دوره ای که محصول نباید استفاده شود ۷ روز است ولو اینکه محصول رسیده باشد، تولید کننده باید محصول را جمع آوری و در یک جای دور آن را دفن کند یعنی به هیچ عنوان در دسترس مصرف کننده قرار نگیرد”.

خیار، بادنجان رومی، توت فرنگی و آلوورا از جمله ی محصولات گلخانه ای هرات است.

شکرالله امینی، مدیر عمومی باغداری اداره ی زراعت هرات می گوید آنها همیشه به باغداران توصیه می کنند تا از مواد کیمیاوی در گلخانه ها استفاده نکنند.

او اما می گوید برخی محصولات گلخانه ای که از ولایات همجوار وارد هرات می شود، آغشته به مواد کیمیاویست.

“ما تلاش داریم که گلخانه داران روش های خوب تولید زراعتی را یاد بگیرند؛ اینکه چگونه بتوانند از مواد طبیعی مواد مفیدی برای کشت و زراعت خود تولید کنند. با ولایت های همجوار هرات ارتباط مستقیم نداریم اما طبق گزارشهایی که به ما می رسد در تولید هندوانه و خربوزه هورمون های تقویت کننده رشد را استفاده می کنند”.

تحقیقات نشان داده در صورتی که آفت کش ها بر محصولات زراعتی مصرف شود، سم موجود حتی با استفاده از پرمنگنات نیز پاک نمی شود.

مشخص است که نمی توانیم محصولات گلخانه ای را از رژیم غذایی روزانه ی مان حذف کنیم؛ حالا پرسش این است که چگونه میتوانیم ضرر آن را به حداقل برسانیم؟

محمد نسیم نصرت، استاد دانشگاه زراعت هرات:

“ولو اینکه متخصصان تغذیه تاکید می کند که پوست میوه و سبزی جزو مواد با ارزش آن است اما امروزه به دلیل عدم کشت ارگانیک یا عضوی، کوشش کنید که همیشه سبزیجات و میوه جات را پوست کنید و استفاده کنید چون همان موادی که در محصول استفاده شده در پوست آن جذب و ذخیره شده و استفاده آن می تواند روی سیستم گوارشی و دیگر سیستمهای بدن تاثیر بگذارد”.

اکثر گلخانه ها در هرات در اماکن نزدیک به شهر یعنی در نواحی ۱۵ گانه و شماری نیز در ولسوالی های انجیل، گذره، کرخ، زنده جان و غوریان موقعیت دارند.

این در حالیست که کشورهای توسعه یافته تلاش دارند تا زراعت را از شکل گلخانه ای خارج و یا به شکلی پرورش دهند تا نیاز به استفاده از مواد کیمیاوی احساس نشود.