اقلام صادراتی افغانستان به رغم داشتن بهترین کیفیت اما هنوز نتوانسته در بازارهای جهانی پا به پای کشورهای همسایه رقابت کند.

بخش اعظم این کمبود اگرچه به خاطر عدم حمایت دولت بوده، اما بخش دیگر و مهم آن متوجه کوتاهی تاجران و تولید کننده گان در قسمت پروسس و بسته بندی کالاهاست.

هم اکنون بیش از ۷ هزار هکتار زمین در هرات زیر کشت زعفران قرار دارد که زمینه ی اشتغال را برای دستکم ده هزار خانواده مهیا ساخته است.

از این میان تنها در ولسوالی هایی که برداشت زعفران زیاد است انجمن تاسیس شده اما در قریه جات دور که زعفران کاران با روش های درست آشنایی ندارند این گیاه حین جمع آوری با مو، پشم گوسفند و ده ها مواد دیگر مخلوط می شود.

“کنار زعفران چلم (قلیون) می کشند، نان می خورند، هر کاری خواسته باشند انجام می دهند، در داخل خانه پاک می کنند و بیشتر بچه های کم سن و سال مصروف این کار هستند؛ خیلی ها مو می رفت داخل زعفران، پشم گاو می رفت، خانه است دیگه می شود، والا دهقان دو اتاق بیشتر ندارد هم آنجا زندگی می کند هم پروسس و بسته بندی داخل خانه بهتر از این نمیشه”.

انجمن هایی که از سوی اداره ی زراعت درشماری از ولسوالی ها ایجاد شده روش های درست تولید را آموزش می دهند و افراد می توانند زعفران تمیزی را به بازار بدهند.

بشیر احمد رشیدی، رییس اتحادیه ملی زعفران کاران می گوید گاهی اوقات موجودیت مو و سایر مواد در داخل بسته بندی زعفران، سبب شده تا نه تنها زعفران صادراتی به کشور بازگردانده شود که حتی قرارداد ها نیز فسخ شود.

او می گوید اگر چه این مواد حداقل در جریان یک سال گذشته کمتر دیده شده اما هم اکنون نیز در صورتی که بهداشت رعایت نشود، امکان لغو قراردادها وجود دارد.

“بهداشت را به شکل باید و شاید آن رعایت نکردند مثلا مو بوده داخل بسته بندی و این باعث شده که یا زعفران برگشت بخورد یا هم قرداد فسخ شود؛ اینکه چه مقدار بوده دقیق اطلاع ندارم اما شکایت هایی از این دست بوده و حالا هم اگر بهداشت رعایت نشود دور نیست این حرف و حالا هم می تواند قرارداد فسخ شود”.

آنگونه که آقای رشیدی می گوید استندرد ها بیشتر زمانی که محصول به کشورهای اروپایی و آمریکایی صادر می شود مد نظر گرفته می شود اما در مارکت ها دقت در رعایت بهداشت پایین است.

همزمان بشیر احمد احمدی معاون اداره زراعت هرات نیز می پذیرد که هم اکنون در شماری از قریه های دور بهداشت در قسمت زعفران رعایت نمی شود.

او می گوید زعفران کاران باید تلاش کنند تا محصولات خود را به انجمن ها برسانند.

“در برخی قریه های دور امکانش است… دهقانانی که در قریه های دور زندگی می کنند، می توانند به انجمن ها مراجعه کنند”.

سال گذشته ۱۵ تن زعفران در هرات تولید شده بود اما امسال پیش بینی می شود که حاصلات به ۱۷ تن برسد.

در هرات ولسوالی های غوریان، زنده جان، گذره و انجیل از ولسوالی هایست که بیشترین تولید زعفران را دارند.

این در حالیست که زعفران افغانستان از لحاظ کیفیت چندین بار مقام نخست را بدست آورده است اما بیم آن می رود که عدم رعایت بهداشت، به حیثیت و اعتبار آن در بازارهای جهانی لطمه وارد کند.