توبرکلوز یا سل، یک بیماری ساری است که از راههای تنفسی منتقل و مانند کرونا، ششها را هدف میگیرد.
همزمان با ۲۴ مارچ روز جهانی مبارزه با توبرکلوز، مسوولان صحت عامه هرات میگویند که واقعات این بیماری در تمام نقاط این ولایت به ثبت رسیده است.
عبدالرحمان احمدی، مسوول برنامه ملی کنترول توبرکلوز در هرات از تشخیص بیش از ۳ هزار واقعه سل در سال ۹۸ خبر میدهد.
در این روزها کرونا شایع شده و این ویروس نیز به ششها و سیستم تنفسی حمله میکند.
مسوول برنامه کنترول توبرکلوز در هرات میگوید که ممکن است برخی واقعات توبرکلوز با کرونا بیشباهت نباشد.
او به رادیو معراج گفت:“در توبرکلوز معمولاً سرفهها دوامدار است؛ بیشتر از دو هفته؛ یک ماه و دو ماه مریض سرفه میکند؛ تب دارد؛ بیاشتهایی و خلط دارد. در حالی که در کرونا مریض نفستنگی و سرفههای خشک دارد و معمولاً گلودردی پیدا میکند. در توبرکلوز گلودردی و این آثار وجود ندارد. تب مریضان کرونا نسبت به مریضان توبرکلوز بیشتر است. مریضان توبرکلوز تب بسیار خفیفی دارند و ممکن است از ۳۸ درجه بیشتر نشود، ولی در مریضان کرونا تب تا ۳۸، ۳۹ و ۴۰ درجه برسد.”
“وقت آن است تا واقعات تشخیص ناشده توبرکلوز را دریافت و درمان کنیم” این شعار توبرکلوزِ سال ۹۹ است که توسط وزارت صحت عامه انتخاب شده است.
در افغانستان بسیاری از بیماریها از جمله توبرکلوز بین مردم ننگ و شرم به شمار آمده و بیماری را پنهان میکنند.
فدا محمد پیکان معین عرضه خدمات صحی وزارت صحت میگوید که پنهان کردن بیماری مخصوصاً در شرایطی که بیماری کرونا نیز شایع شده، خسارتهای جبرانناپذیری در پی خواهد داشت.
آقای پیکان افزود:”یک تجربه کلان جهانی است که در آفریقا که تقریباً یک قرن را در بر میگیرد. یک نسل بیخی از بین رفت. هنوز هم آنها میگویند که ما ایدز نداشتیم. پدر کسی میمرد و میگوید از مرض قلبی مرد. ما هم چنین تجربهیی داریم. درباره توبرکلوز این چنین بود. همه کس پُت می کرد توبرکلوز خود را. بسیار سر این موضوع کار شد که حالا مریض به بسیار سادگی میگوید که من توبرکلوز دارم. بین مردم یک شرم و یک تبعیض هست باید یک جا کار کنیم که اینها تشویق شوند اگر اعراض و علایمی داشته باشند به شفاخانهها مراجعه کنند.”
مثلث جنگ، فقر ازدحام یا شلوغی از عوامل عمده گسترش توبرکلوز و دیگر بیماریهای واگیردار به شمار میآیند. منطقه جبرییل واقع در غرب شهر، ولسوالیهای گلران و شیندند به خاطر جمعیت زیاد، مشکلات امنیتی و اقتصادی از جمله مناطقیاند که بیشترین واقعات توبرکلوز را به خود اختصاص دادهاند.