بیشتر مراکز درمانی در هرات بهگونهی غیر معیاری از دستگاههای اشعهی ایکس و اکسری استفاده میکنند.
شاید شما هم تجربهای از عکس گرفتن از دندان یا استخوانِ دست و پا را در شفاخانهها و یا کلینیکهای خصوصی داشته باشید.
اشعه ایکس، نوعی تابش غیر قابل رویت است که بیشتر برای تصویر برداری از اندامهای داخلی بدن مورد استفاده قرار میگیرد.
اما اگر در زمان تصویر برداری نکات ایمنی از سوی کارمندان فنی در نظر گرفته نشود، اشعهی ایکس میتواند پیامدهای منفی مانند سرطان خون و در نهایت مرگ را در پی داشته باشد.
در هرات اما مهناز ابراهیمزاده، آمر انرژی اتمی از استفادهی غیر معیاری دستکم ۳۸ شفاخانه و کلنیک خصوصی از دستگاههای اشعهی ایکس خبر میدهد.
او میگوید «تاکنون حدود ۴۹ شفاخانه ثبت و تفتیش شده اند که هر کدام مشکلات خاص خود را دارند که از سوی اداره ما به آنان هشدار داده شده اند، خوشبختانه به تعداد یازده شفاخانه آن مشکلات خویش را اصللاح کرده اند».
مسئولان آمریت انرژی اتمی هرات هشدار میدهند که غیر معیاری بودن دستگاههای اشعه ایکس میتواند شماری از افراد را به مریضیهای گوناگون از جمله سرطان مبتلا سازد.
آمر انرژی اتمی هرات میگوید مشکل غیر معیاری بودن این دستگاهها تنها در هرات نیست بلکه در ولایتهای فراه، غور و بادغیس نیز وجود دارد اما به علت تهدیدات امنیتی کاری از دست شان بر نمیآید.
او میگوید «در ولایات فراه و غور امنیت نیست که کارشناسان ما شفاخانههای این ولایات را بررسی نمایند چون وقتی حرف از انرژی اتمی به میان میآید، مردم فکر میکنند که بمب اتم میسازند».
از سوی هم مسئولان محلی هرات میگویند به اداره صحت عامه هدایت داده شده تا از مراکز درمانی نظارت کنند.
اما گویا هنوز اداره صحت عامه از غیر معیاری کار کردن دستگاههای اشعه ایکس در شفاخانهها و یا کلینیکهای خصوصی اطلاع حاصل نکرده است.
عبدالحکیم تمنا رئیس اداره صحت عامه هرات میگوید ناکنون گزارشی از سوی آمریت انرژی اتمی مبنی بر این مشکلات به آنان نرسیده و هرگاه به دسترس آنان قرار گیرد، پیگیری خواهند کرد.
آمریت انرژِی اتمی در هرات در اوایل سال ۱۳۹۳ تأسیس شد. وظیفه این آمریت ثبت و نظارت بر دستگاههایی است که با اشعه ایکس کار میکنند.
گفته میشود از اشعهی ایکس در نگهداری محصولات زراعتی و حیوانی و همچنان تشخیص مواد انفجاری و مواد مخدر استفاده میشود.